Да такіх пытанняў адносяцца навядзенне парадку на зямлі (добраўпарадкаванне тэрыторый ад пакосу травы да рамонту дарог, праца з пустуючымі дамамі, выдаленне аварыйных дрэў), аказанне дапамогі людзям, якія маюць патрэбу ў ёй, цепла -, энерга - і водазабеспячэнне, выдача розных даведак, дакументаў і іншыя.

Асноўным звяном сістэмы мясцовага самакіравання з'яўляюцца мясцовыя Саветы дэпутатаў (далей – Саветы) – прадстаўнічыя органы дзяржаўнай улады на тэрыторыі адпаведных адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак.

Сістэма саветаў у Рэспубліцы Беларусь складаецца з трох тэрытарыяльных узроўняў: абласнога, базавага і першаснага.

Да першаснага тэрытарыяльнаму ўзроўню адносяцца сельскія, пасялковыя, гарадскія (гарадоў раённага падпарадкавання) Саветы. Да базавага-гарадскія (гарадоў абласнога падпарадкавання), раённыя саветы. Да абласнога-абласныя і Мінскі гарадскі Саветы.

Савет ажыццяўляе сваю дзейнасць у форме сесій, а таксама шляхам рэалізацыі дэпутатамі савета сваіх паўнамоцтваў, у тым ліку з дапамогай стварэння і дзейнасці дэпутацкіх груп і іншых дэпутацкіх аб'яднанняў.

Саветы выбіраюцца грамадзянамі адпаведных адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак тэрмінам на пяць гадоў. Дэпутатам савета можа быць абраны грамадзянін Рэспублікі Беларусь, які дасягнуў 18 гадоў.

Дэпутат Савета ажыццяўляе свае паўнамоцтвы без адрыву ад працоўнай (службовай) дзейнасці, акрамя старшыні Савета. Старшыня Савета ажыццяўляе свае паўнамоцтвы на прафесійнай аснове, ён з'яўляецца дзяржаўным служачым. У кожнага старшыні Савета ёсць адзін спецыяліст-памочнік, які таксама атрымлівае заработную плату.

Асаблівасць дзейнасці саветаў першаснага звяна заключаецца ў тым, што старшыні адначасова па пасадзе з'яўляюцца і прадстаўнікамі выканаўчай улады. Сутнасць іх дзейнасці заключаецца ў аказанні садзейнічання людзям у вырашэнні іх бытавых і абгрунтаваных праблем.

Пільная ўвага надаецца абнаўленню аблічча і стварэнню сучаснага камфортнага асяроддзя пражывання ў сельскіх населеных пунктах. Дэпутатамі першаснага ўзроўню праводзіцца мэтанакіраваная работа па добраўпарадкаванні тэрыторый, грамадзянскіх могілак, прывядзенню ў належны парадак мемарыяльных комплексаў, воінскіх пахаванняў, памятных знакаў.

Сельскімі саветамі ва ўзаемадзеянні са службамі землеўпарадкавання вядзецца работа па выкананні зямельнага заканадаўства, мэтавым і рацыянальным выкарыстанні зямель, ўключэнню ў сельскагаспадарчы абарот невыкарыстоўваемых і неэфектыўна выкарыстоўваюцца зямель у сельскіх населеных пунктах.

На кантролі ў дэпутатаў першаснага ўзроўню знаходзяцца пытанні аказання сельгасарганізацыямі дапамогі жыхарам у апрацоўцы прысядзібных участкаў, уборцы збожжавых.

На сістэмнай аснове праводзіцца работа па вырашэнні пытанняў забеспячэння пажарнай бяспекі насельніцтва, у тым ліку рэйды па пытаннях супрацьпажарнага стану домаўладанняў, па выніках абследавання прымаюцца меры па ліквідацыі выяўленых парушэнняў правілаў пажарнай бяспекі.

Сутнасць дзейнасці раённых (базавых) саветаў дэпутатаў заключаецца перш за ўсё ў падтрымцы лакальных ініцыятыў па стварэнні кропак росту для ўстойлівага развіцця тэрыторыі канкрэтнага раёна, мабілізацыі насельніцтва на вырашэнне агульных пытанняў мясцовага значэння, а значыць, прыцягненні грамадскасці да актыўнага і канструктыўнага ўдзелу ў дзяржаўным кіраванні.

Базавыя Саветы дэпутатаў прадстаўляюць інтарэсы насельніцтва адпаведнай адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі ва ўзаемаадносінах з іншымі дзяржаўнымі органамі, іншымі арганізацыямі і грамадзянамі. Сцвярджаюць інвестыцыйныя праграмы, Праграмы сацыяльна-эканамічнага развіцця, мясцовы бюджэт і справаздачу аб яго выкананні, прагнозы сацыяльна- эканамічнага развіцця, рэгіянальныя комплексы мерапрыемстваў, якія забяспечваюць рэалізацыю дзяржаўных праграм, якія фінансуюцца за кошт сродкаў мясцовых бюджэтаў па пытаннях жыллёвага будаўніцтва, добраўпарадкавання, дарожнага будаўніцтва, камунальна-бытавога і сацыяльнага абслугоўвання грамадзян, сацыяльнай падтрымкі дзяцей, моладзі, сем'яў, якія выхоўваюць дзяцей, ветэранаў, інвалідаў, пажылых людзей, а таксама іншых катэгорый грамадзян, падтрымкі малога і сярэдняга прадпрымальніцтва, аховы здароўя, адукацыі, развіцця фізічнай культуры і спорту, аховы навакольнага асяроддзя і рацыянальнага выкарыстання прыродных рэсурсаў, паляпшэння ўмоў і аховы працы, аховы гісторыка-культурнай спадчыны і па іншых пытаннях мясцовага значэння.

Акрамя таго, вызначаюць парадак кіравання і распараджэння камунальнай уласнасцю, распараджаюцца прыроднымі рэсурсамі, усталёўваюць мясцовыя падаткі і зборы, льготы па падатках, зборах (пошлінах), садзейнічаюць развіццю прамысловай і сельскагаспадарчай вытворчасці, сферы паслуг, малога і сярэдняга прадпрымальніцтва, асабістых падсобных гаспадарак, удзельнічаюць у ажыццяўленні мерапрыемстваў па захаванні і адраджэнні гісторыка-культурных каштоўнасцяў, папярэджанні і ліквідацыі надзвычайных сітуацый.

Сцвярджаюць на пасадзе старшыні выканкама.

Спіс паўнамоцтваў дэпутата абласнога Савета вельмі шырокі: гэта і права заканадаўчай ініцыятывы, і права прыняцця рашэнняў, якія дзейнічаюць на тэрыторыі вобласці, абарона правоў і законных інтарэсаў сваіх выбаршчыкаў. Іншымі словамі – выконваюць функцыі, аналагічныя базавым саветам, але на больш высокім – абласным узроўні.

Саветы абласнога ўзроўню сцвярджаюць інвестыцыйныя праграмы, Праграмы сацыяльна-эканамічнага развіцця адпаведнай адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі, мясцовы бюджэт і заслухоўваюць справаздачу аб яго выкананні, у працэсе выканання бюджэту карэктуюць яго, сцвярджаюць, аналізуюць ход рэалізацыі рэгіянальных комплексаў мерапрыемстваў, якія забяспечваюць рэалізацыю дзяржаўных праграм, вызначаюць парадак кіравання і распараджэння камунальнай уласнасцю, усталёўваюць у адпаведнасці з законам мясцовыя падаткі і зборы, у тым ліку і льготы па падатках. Прыняцце дадзеных рашэнняў накіравана на паляпшэнне якасці жыцця насельніцтва.

Саветы абласнога ўзроўню забяспечваюць збалансаванасць бюджэтаў адміністрацыйна-тэрытарыяльных адзінак, рэгулююць парадак ажыццяўлення адміністрацыйных працэдур на адпаведнай тэрыторыі, аказваюць дзяржаўную падтрымку юрыдычным асобам і індывідуальным прадпрымальнікам індывідуальна ў выглядзе змены устаноўленага заканадаўствам тэрміну выплаты падаткаў і пеняў, цалкам выплачваюцца ў мясцовыя бюджэты, выдзялення бюджэтных сродкаў з мясцовых бюджэтаў, вызвалення ад пералічэння ў бюджэт даходаў, атрыманых ад перадачы ў карыстанне маёмасці, які знаходзіцца ў камунальнай уласнасці, вызначаюць меры сацыяльнай падтрымкі дзяцей, моладзі, сем'яў, якія выхоўваюць дзяцей (у тым ліку аказанне дапамогі да навучальнага года), ветэранаў, інвалідаў, пажылых людзей, а таксама іншых катэгорый грамадзян, якія вызначаюцца заканадаўчымі актамі, меры па аказанні дапамогі ў падрыхтоўцы лагераў да летняга аздараўленчага перыяду.

Цесныя зносіны з выбаршчыкамі дазваляе дэпутатам глыбей паглыбіцца ў праблемы і спадзяванні людзей, зірнуць на сітуацыю іх вачыма. Многія хвалюючыя грамадзян пытанні выносяцца для абмеркавання на сесіі Савета, а таксама пасяджэння прэзідыумаў саветаў абласнога і базавага ўзроўняў. Але, самае важнае, што многія пытанні вырашаюцца ў» аператыўным " рэжыме пры ўзаемадзеянні з органамі ўлады на месцах і іншымі арганізацыямі. Узаемадзеянне дэпутатаў з насельніцтвам і вырашэнне іх пытанняў з'яўляецца галоўнай мэтай стварэння і дзейнасці мясцовых Саветаў дэпутатаў.

Варта адзначыць, што рабоце са зваротамі грамадзян дэпутатамі надаецца асаблівая ўвага. Бо разам з аказаннем дапамогі канкрэтнаму чалавеку зварот дае падставу для разважанняў аб наяўнасці тых ці іншых праблем у рэгіёне. Звяртаючыся да дэпутата, грамадзянін уносіць абгрунтаваную прапанову па ўдасканаленні дзейнасці органаў кіравання, а дэпутатам саветаў застаецца толькі ліквідаваць выяўленыя недахопы, аб'яднаўшы намаганні выканаўчага і прадстаўнічага органаў улады па выкананні асноўнага прызначэння – служэння народу.

Асаблівую ўвагу неабходна надаваць практыцы разгляду звароту з выездам на месца. Многія сенатары выкарыстоўваюць новы падыход да арганізацыі сваёй працы: падчас выезду ў рэгіёны для сустрэч з насельніцтвам і працоўнымі калектывамі праводзяць асабістыя прыёмы грамадзян, іх прадстаўнікоў і прадстаўнікоў юрыдычных асоб і «прамыя тэлефонныя лініі».

Сёння ў рэгіёнах дзейнічае досыць разгалінаваная сістэма работы з насельніцтвам. Сярод яе формаў-сельскія сходы, штомесячныя адзіныя дні інфармавання насельніцтва, прыёмы грамадзян у населеных пунктах і працоўных калектывах, дні дэпутата і т.д. гэта ўсё дапамагае ў вывучэнні грамадскай думкі больш аператыўна і аб'ектыўна вырашаць многія праблемы і своечасова карэктаваць дзейнасць мясцовых органаў улады.

1.Заканадаўчая дзейнасць:

У ходзе абмеркавання праекта змяненняў і дапаўненняў Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь, члены Пастаяннай камісіі па рэгіянальнай палітыцы і мясцовым самакіраванні сустракаліся з шэрагам працоўных калектываў Брэсцкай вобласці. У сярэднім у месяц прыпадае ад 10 да 15 такіх сустрэч.Напрыклад, асабліва плённай была гутарка ў форме актыўнага дыялогу з работнікамі ААТ «Бярозабудматэрыялы», дзе працуюць больш за 1100 чалавек. У ходзе гэтага былі абмеркаваны многія пытанні абноўленага Асноўнага закона. З боку членаў гэтага працоўнага калектыву прагучала нямала канструктыўных прапаноў.
2. Міжнародная дзейнасць:
У ходзе наведвання буйных прамысловых прадпрыемстваў рэгіёну, такіх як ААТ «Бярозаўскі мясакансервавы камбінат», вытворчы філіял ААТ «Савушкін прадукт» у горадзе Бярозе, ААТ «Бярозабудматэрыялы», ААТ «Цеплапрыбор», ТАА «Франдэса» і іншых сенатар у першую чаргу цікавіўся станам экспартных паставак у Расію.
Брэстчына не раз прымала ў сябе дэлегацыі з розных рэгіёнаў Расійскай Федэрацыі, і падчас сустрэч было падпісана нямала выгадных кантрактаў на пастаўкі беларускай прадукцыі. Актыўны ўдзел у гэтай рабоце заўсёды прымаюць дэпутаты. Яны могуць дадаткова даць інфармацыю аб прадпрыемствах, якія знаходзяцца ў іх акругах.
Таксама прымаюць удзел як прамое, так і ўскоснае ў рабоце міжведамаснай групы па распрацоўцы канцэпцыі дзяржаўнай палітыкі рэгіянальнага развіцця Рэспублікі Беларусь (на працягу 2022 года).
Асаблівая ўвага нададзена і міжнароднаму Форуму-выставе дзелавых кантактаў»інвестыцыі, інавацыі і міжнароднае супрацоўніцтва".
Шырокі спектр пытанняў абмеркаваны ў рамках супрацоўніцтва са Старшынёй Урада Пензенскай вобласці Сіманавым н. П.
Асаблівая ўвага дэпутацкага корпуса і да такіх беларуска-расійскіх праектаў як «цягнік памяці».
Сустрэчы з Надзвычайным і Паўнамоцным Паслом Расійскай Федэрацыі, падчас якой абмяркоўвалі пытанні супрацоўніцтва Брэсцкай вобласці з рэгіёнамі Расіі.
3. Праца з насельніцтвам:
Раней згадвалі, што праца з насельніцтвам-адзін з найважнейшых напрамкаў у працы дэпутата, мэтай якой з'яўляецца паляпшэння жыццёвага ўзроўню насельніцтва, задавальнення патрэб грамадзян і вырашэння іх паўсядзённых праблем. Пры гэтым, як і раней, канчатковай мэтай працы быў і застаецца рост узроўню жыцця і дабрабыту беларускага насельніцтва.
У сярэднім за год да дэпутата звяртаецца ад 60 да 70 грамадзян з рознымі пытаннямі.
Так, штогод праводзяцца ад 15 да 20 выязных асабістых прыёмаў грамадзян і 15 прамых тэлефонных ліній.
Інфармацыя аб правядзенні выязных асабістых прыёмаў грамадзян і прамых тэлефонных лініях загадзя публікуецца ў Брэсцкай абласной газеце» Заря", раённых газетах, а таксама на сайтах названых выданняў.
Пытанні, з якімі звярталіся людзі, тычыліся добраўпарадкавання вуліц, рамонту будынкаў, медыцынскага абслугоўвання, пенсійнага забеспячэння, працаўладкавання і іншых.
У ходзе аператыўнага рэагавання на просьбы і праблемы грамадзян былі ў самыя кароткія тэрміны вырашаны многія пытанні. Так, дзякуючы дапамозе і садзейнічанню дэпутатаў у адказ на зварот жыхара г.бярозы пасля сямігадовага перапынку ў аддзяленні медыцынскай рэабілітацыі УАЗ «Бярозаўская цэнтральная раённая бальніца імя э. э. Вяржбіцкага» у кастрычніку 2022 года быў адкрыты кабінет галатэрапіі для лячэння і прафілактыкі захворванняў органаў дыхання.
Жыхары аграгарадкоў Малеч і Падкраічы Бярозаўскага раёна скардзіліся на стан вуліц, дзе яны пражываюць. Пасля іх зваротаў аператыўна былі выкананы работы па добраўпарадкаванні вуліц Першамайская ў аграгарадку Малеч і Савецкая ў аграгарадку Падкраічы.
Многія звароты па пытаннях добраўпарадкавання вуліц і асфальтавання дарог ставяцца на кантроль і планава вырашаюцца.
4. Маніторынг цэн.
Маніторынг цэн на тавары і лекавыя прэпараты праводзіцца на пастаяннай аснове. У ходзе правядзення маніторынгу аналізуюцца кошты не толькі на прадукты харчавання, але і на прамысловую групу тавараў: абутак і будаўнічыя матэрыялы. Галоўнай задачай у працы з'яўляецца не дапускаць неабгрунтаванага росту коштаў, аналізаваць асартыментны пералік тавараў, наяўнасці на паліцах тавараў з беларускай сімволікай. Таксама выпрацавана выразная сістэма рэагавання ў выпадку выяўлення якіх-небудзь парушэнняў.
6. Грамадская і культурна-асветніцкая дзейнасць:
Неад'емнай часткай працы дэтутатаў з'яўляецца ўдзел у рэспубліканскіх мерапрыемствах (дабрачынных акцыях, мітынгах памяці і суботніках).
Дэпутаты пастаянна ўдзельнічаюць у святах пачатку навучальнага года і апошняга званка ва ўстановах адукацыі, дзе дае наказ вучняў на паспяховае засваенне вучэбных прадметаў і ўручаюць школам падарункі.
Вялікая ўвага надаецца рабоце з моладдзю ў частцы яе патрыятычнага выхавання і актыўнага ўдзелу ў грамадскім жыцці. Напрыклад, з удзелам дэпутатаў праводзіліся сустрэчы прадстаўнікоў Маладзёжнага парламента Брэсцкай і Гродзенскай абласцей, падчас якой былі абмеркаваны найбольш актуальныя пытанні, якія тычацца навучэнцаў школ, студэнтаў і працоўнай моладзі, выбарам імі жыццёвага шляху і фарміравання грамадзянскай пазіцыі.
Абласны Савет аказвае інфармацыйна-метадычную дапамогу дэпутатам раённых і сельскіх Саветаў, праводзячы выязныя сустрэчы, майстар-класы, дыялогавыя пляцоўкі па рашэнні пытанняў развіцця мясцовых тэрыторый, праводзіць семінары па павышэнні прафесійнага ўзроўню.